Σπάρτη - Η πρώτη δημοκρατία

«φιλοσοφία γὰρ ἐστιν παλαιοτάτη τε καὶ πλείστη τῶν Ἑλλήνων ἐν Κρήτῃ τε καὶ ἐν Λακεδαίμονι, καὶ σοφισταὶ πλεῖστοι γῆς ἐκεῖ εἰσιν»

«Από τις ελληνικές χώρες, η φιλοσοφία πρωτοφάνηκε στην Κρήτη και στη Σπάρτη και εκεί είναι περισσότερο απλωμένη· σε κανένα άλλο μέρος του κόσμου δε βρίσκονται τόσοι δάσκαλοι της φιλοσοφίας όσοι εκεί».

[Πλάτωνα: «Πρωταγόρας»]

«Λακεδαιμόνιοι ἐλεύθεροι γὰρ ἐόντες οὐ πάντα ἐλεύθεροι εἰσί· ἔπεστι γὰρ σφι δεσπότης νόμος, τὸν ὑποδειμαίνουσι πολλῷ ἔτι μᾶλλον ἢ οἱ σοὶ σέ»

«Οι Σπαρτιάτες είναι ελεύθεροι, αλλά όχι για όλα. Δεσπότης (αφεντικό) τους είναι ο “νόμος”, τον οποίο φοβούνται πιο πολύ απ’ ό,τι οι υπήκοοί σου φοβούνται εσένα (Ξέρξη)».

[Ηροδότου: «Ιστορίαι», Ζ΄]