Not for me
Καλησπέρα, μισώ τον Neil Gaiman ως συγγραφέα.
Από τον κύκλο μου ωστόσο, έχω παρατηρήσει ότι είμαι ο μόνος που νιώθει έτσι. Κατά καιρούς έχουν πέσει έργα του στα χέρια μου και αν δεν κάνω λάθος, το Stardust και το American Gods είναι τα δύο βιβλία που έχω διαβάσει ολόκληρα (το τελευταίο με το ζόρι τελείωσα, μόνο και μόνο για να μπορώ να εξηγήσω συγκεκριμένα γιατί δεν μου αρέσει, αν ερχόταν ποτέ αυτή στιγμή, φανταστείτε). Ωστόσο, δεν αρνούμαι σε καμία περίπτωση τους λόγους που μπορεί κανείς να προβάλλει ως θετικά επιχειρήματα γι' αυτό και άλλα έργα του, μα πρέπει να είναι ξεκάθαρο προχωρόντας σε αυτή την άποψη ότι κανένα δείγμα γραφής και φαντασίας του Gaiman δεν με έχει ποτέ κάνει να μην χασμουρηθώ.
Το θέμα είναι ότι δεν πρόκειται να αναλύσω εις βάθος αυτό το έργο, διότι δεν χρειάζεται. Οι λόγοι που δεν μου αρέσει το Stardust πηγάζουν απ' τα θεμέλια του ίδιου του βιβλίου, ως προς την γραφή αλλά και την ουσία/φιλοσοφία της ιστορίας και πλοκής.
Δεν θα κάνω σποιλς λοιπόν.
Αυτό το βιβλίο πολύ θα ήθελε να είναι επιτυχώς ένα "ενήλικο παραμύθι", μια "σκοτεινή παραμυθένια ιστορία για μεγάλους". Κάτι που να θυμίζει τις αφηγήσεις που ακούγαμε μικροί αλλά να είναι προσαρμοσμένο σε αυτά που βλέπουμε μεγάλοι. Αν διαφωνείτε με αυτή μου την αντίληψη για το τι είδους ιστορία προσπαθεί να είναι (ένα dark fantasy που προσπαθεί να βασίζεται σε/να κάνει subvert fairy tale elemets) τότε... Γιατί είναι γραμμένο και παρουσιασμένο έτσι εντός των σελίδων; Δεν θα έφτανα σε σημείο να πω ότι ο Gaiman θεωρεί τον εαυτό του τον χαμένο αδερφό των Grimm, αλλά το παραπάνω εξέλαβα απ' το έργο σαν αισθητική και προσέγγιση. Με αυτό ακριβώς το premise γέμισε το συγγραφικό του όπλο ο Gaiman και πυροβόλησε τον εαυτό του στο πόδι, απ' όπου αιμοράγγησε σε κάθε μια απ' τις 300 περίπου σελίδες.
Ο τρόπος γραφής είναι μια απλοϊκή αλλά ταυτοχρόνως ωμή πρόζα. Είναι κάτι που θα έμοιαζε με αφήγηση παραμυθιού που απευθύνεται σε κάθε ηλικία, λογοτεχνικά φτιασμένο ώστε να υποστηρίζει το λογοτεχνικό είδους του φανταστικού φυσικά, χωρίς ωστόσο να παύει να είναι μη-εξεζητημένο. Ταυτόχρονα, αυτός ο τρόπος περιγραφής και αφήγησης είναι ανεπαρκής, βαρετός και ανίκανος να αποδώσει τα "ενήλικα", "σκοτεινά", "ωμά", "edgy" και τα λοιπά στοιχεία αυτής της ιστορίας που προσπαθεί και αποτυγχάνει να σε κάνει να επενδύσεις συναισθηματικά και να τραβηχτείς πίσω νιώθοντας κάτι τύπου "ω, μα που χάθηκε η αθωότητα" ή κάτι τέτοιο. Δεν με τράβηξε κανένα κλίμα και δεν ένιωσα κάποια σύνδεση με τον κόσμο ή ανυσηχία. Είναι ίσως λίγο επιτηδευμένο κιόλας, σαν ύφος, αντί να χτίζει οργανικά μια ατμόσφαιρα.
Μπορεί να περάσουν δέκα, για παράδειγμα, σελίδες όπου βρισκόμαστε, αναλύουμε και περιγράφουμε μια σκηνή που κανέναν απολύτως λόγο δεν μας αφορά τόσο για να μας βασανίζει η εξονυχιστική ανάλυση με αυτόν τον τρόπο γραφής ειδικά. Αυτό προφανώς και θα συμβεί με σκηνές και γεγονότα που επικυρώνουν το "ουυ, dark and spooky and unsettling" vibe του έργου, επειδή πρέπει να έχουμε σεξ και βία και αποδόμηση του και καλά παραμυθένιου σέτινγκ κάπως. Αλλά δεν λειτουργεί σωστά μόνο και μόνο επειδή τα δομικά υλικά είναι σκάρτα. Τουλάχιστον εμένα, δεν μου κάνουν.
Το ότι αυτή η ιστορία μοιάζει με παραμύθι και κάνει embrace το στοιχείο του αυτό, πανοπλίζει σωστά την ιστορία και πλοκή. Οι χαρακτήρες επίσης είναι τα στερεοτυπικά πρόσωπα παραμυθιού αναπτυγμένα με γνωρίσματα και γοητείες ενός young adult/fantasy βιβλίου. Δυστυχώς, όσο καλή ήταν η θεωρία στην σύλληψη, τόσο απέτυχε στην απόδοση να εκτυλιχθεί στο μέγιστο των δυνατοτήτων του. Ίσως φταίει αυτό το παραμυθένιο mood, όπου δεν χρειάζεται να ξέρουμε τα πάντα για τον κόσμο αλλά να επικεντρωθούμε σε μια ιστορία κι ένα δίδαγμα, μα... απλά το world building είναι τόοοοοσο basic, χλιαρό και άνευρο. Καταλαβαίνω πως κατά κόρον ασχολούμαστε με μια ιστορία αγάπης και ένα βασικό endgame με ανταγωνιστικές φιγούρες (το τέλος είναι κάπως flat επίσης, μα γενικώς δεν έχω ιδιαίτερα θέματα με την πλοκή... την θεωρώ απλά μέτρια προς καλή) όμως πραγματικά λυπάμαι που περάσαμε από τόσα μέρη και είδαμε τόσα πράγματα στο βιβλίο και κανένα δεν με τράβηξε. Ειλικρινά, με το που άφησα το βιβλίο κάτω δεν μπορούσα να θυμηθώ το 60% των πληροφοριών γι' αυτόν τον κόσμο, είτε επειδή το lore δεν υπήρχε, είτε επειδή το βιβλίο δεν με έκανε να νοιαστώ ή και τα δύο μαζί. Αυτό που θυμάμαι πιο έντονα απ' αυτή την ιστορία μετά από τόσα χρόνια που το διάβασα, είναι ότι απλά δεν θυμάμαι ακριβώς με τι είχε να κάνει (στη ουσία και κοσμολογία του).
Έχουμε λοιπόν ένα παραμυθένιο σέτινγκ με σκοτεινά στοιχεία, ανεπαρκές world building, decent χαρακτήρες κι επιπλέον μια πλοκή που ακολουθεί ένα linear path από κορυφώσεις αλλά δουλεύει μια χαρά για την ιστορία που θέλει να πει. Βέβαια, είναι εξαιρετικά προβλέψιμο ακόμη και στις λεπτομέρειές του, αλλά δεν με πειράζει (γιατί θεωρώ ότι ακολουθεί εσκέμμενα αυτή τη φόρμα με σκοπό να την παρουσιάσει απ' την οπτική του συγγραφέα. Αποτυγχάνοντας για μένα, βέβαια). Όλα αυτά με τη γραφή του Gaiman που εμένα δεν με συγκινεί, ειδικά σε αυτό το βιβλίο (να τονίσω ότι το έχω διαβάσει στα αγγλικά). Δεν θεωρώ ότι καταφέρνει να είναι ένα σκοτεινό παραμύθι για ενήλικους και δεν θεωρώ ότι απευθύνεται σε αυτό το κοινό. Ίσως να μπορούσε να το απολαύσει ένα μικρό παιδί, νιώθοντας ότι έκανε κάποια ζαβολιά, όπως όταν ακούγαμε μια βρισιά μικροί και χαζογελάμε επειδή ξέραμε ότι δεν ήταν εντελώς οκ που ερχόμασταν σε επαφή με μια "κακή λέξη". Έτσι ακριβώς νιώθω γι' αυτό το βιβλίο.
Καταλαβαίνω γιατί θα άρεσε σε πολλούς σαν έργο, μα ελπίζω να εξήγησα κι εγώ γιατί απλά το θεωρώ forgettable, μέτριο και απλά... Not for me. Δεν είναι ένα κακό βιβλίο per se, μα σε καμία περίπτωση δεν είναι κι ένα καλό βιβλίο.
alexblu3
alexblu3
vayiatir
vayiatir
elena
elena
elena
elena