Το στοιχειωμένο παραβάν

Ο Ρόμπερτ βαν Γκούλικ ήταν εμβριθής μελετητής του πολιτισμού της Ανατολής, διπλωμάτης, μουσικός και συγγραφέας, ευρύτερα γνωστός για τις αστυνομικές ιστορίες του Δικαστή Τι. Γεννήθηκε στο Ζούτφεν της Ολλανδίας και ήταν γιος αρχίατρου του ολλανδικού στρατού στις τότε αποκαλούμενες Ολλανδικές Ανατολικές Ινδίες (τη σημερινή Ινδονησία). Από την ηλικία των τριών μέχρι τα δώδεκά του χρόνια έζησε στην Μπατάβια (τη σημερινή Τζακάρτα), όπου διδάχτηκε τη μανδαρινική και άλλες γλώσσες. Το 1934 πήγε στο Πανεπιστήμιο του Λέιντεν και το 1935 πήρε το διδακτορικό του. Η κατάρτιση και η ευρεία γλωσσομάθειά του τον οδήγησαν στο Ολλανδικό Διπλωματικό Σώμα, στο οποίο και εντάχτηκε το 1935, για να υπηρετήσει σε διάφορες χώρες, κυρίως στην Ανατολική Ασία. Όταν η Ιαπωνία κήρυξε τον πόλεμο στην Ολλανδία το 1941, υπηρετούσε στο Τόκιο, απ’ όπου διέφυγε το 1942 μαζί με τους υπόλοιπους διπλωμάτες των Συμμαχικών Δυνάμεων. Πέρασε το διάστημα του Β“ Παγκοσμίου ως γραμματέας της ολλανδικής αποστολής στην εθνικιστική κυβέρνηση του Τσιάνγκ Κάι Σεκ στο Τσονγκτσίνγκ. Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην Κίνα παντρεύτηκε τη Σούι Σιφάνγκ, κόρη ενός αυτοκρατορικού μανδαρίνου της Δυναστείας των Τσινγκ, με την οποία απέκτησε τέσσερα παιδιά. Επέστρεψε στην Ιαπωνία το 1949 και έμεινε εκεί για τα επόμενα τέσσερα χρόνια. Όσο υπηρετούσε στο Τόκιο, δημοσίευσε το πρώτο του βιβλίο, τη μετάφραση ενός αστυνομικού μυθιστορήματος της Κίνας του 18ου αιώνα. Ο βασικός χαρακτήρας του βιβλίου, ο Δικαστής Τι, βασιζόταν σε ένα υπαρκτό πρόσωπο, που έζησε τον 7ο αιώνα, την περίοδο της Δυναστείας των Τανγκ. Χάρη στη μετάφραση αυτού του λησμονημένου έργου, ο βαν Γκούλικ άρχισε να ενδιαφέρεται για την κινεζική αστυνομική μυθοπλασία. Ακολουθώντας το πρότυπο της παλιάς κινεζικής ιστορίας θα συγγράψει το πρώτο αστυνομικό μυθιστόρημα με ήρωα τον Δικαστή Τι (Chinese Maze Murders, 1950). Το βιβλίο μεταφράστηκε στα ιαπωνικά και γνώρισε μεγάλη εμπορική επιτυχία ωθώντας τον συγγραφέα να προχωρήσει στην κινεζική μετάφραση, που δημοσιεύτηκε στη Σιγκαπούρη το 1953. Η αγγλική εκδοχή της ιστορίας δημοσιεύτηκε το 1957. Τα επόμενα μυθιστορήματα με πρωταγωνιστή τον Δικαστή Τι γράφτηκαν και εκδόθηκαν αρχικά στα αγγλικά και ακολούθησαν η κινεζική και η ιαπωνική μετάφραση. Στη συνέχεια ο συγγραφέας γύρισε όλο τον κόσμο, υπηρετώντας ως διπλωμάτης από το Νέο Δελχί, την Κουάλα Λουμπούρ και τη Βηρυτό (στον Εμφύλιο Πόλεμο του 1958) μέχρι τη Χάγη. Το 1959 έγινε ανταποκριτής της Βασιλικής Ολλανδικής Ακαδημίας Τεχνών και Επιστημών, απ’ όπου παραιτήθηκε το 1963. Από το 1965 μέχρι τον θάνατό του στη Χάγη το 1967 υπηρέτησε ως Ολλανδός Πρέσβης στην Ιαπωνία. (Πηγή: "Εκδόσεις Μίνωας", 2022)