21 ρωγμές στην επίσημη ιστορία για το 1821

Μίλαν Κούντερα

Με αφορµή την επέτειο των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821, το επίσηµο αφήγηµα επιδιώκει να αναστήσει στερεότυπα που η ιστορική έρευνα αποδόµησε. Οι 21 ιστορίες του βιβλίου επιδιώκουν να συµβάλουν στην αποδόµηση αυτή. Οδηγός τα λόγια του ∆. Σολωµού, πως «το έθνος πρέπει να µάθει να θεωρεί εθνικό ό,τι είναι αληθινό» και όχι ό,τι συγκυριακά βολεύει την κυρίαρχη τάξη.

Στις µικρές αυτές αφηγήσεις πρωταγωνιστούν αγωνιστές της Επανάστασης που περιφρονεί η επίσηµη ιστορία, όπως οι Βλαδιµηρέσκου, Βασιλείου, Καρατζάς, Οικονόµου, Λογοθέτης. Μεγάλες αλλά και αµφιλεγόµενες προσωπικότητες του Αγώνα, όπως, µεταξύ άλλων, οι Μαυροκορδάτος και Καραϊσκάκης, παρουσιάζονται µέσα από τα πραγµατικά γεγονότα και τις αντιφάσεις τους χωρίς αγιογραφίες ή δαιµονοποιήσεις.

Κρυµµένες αλήθειες της Επανάστασης που έχουν αποσιωπηθεί ή παραποιηθεί επιχειρείται να ανασυρθούν από τη λήθη και τη δια­στρέβλωση. Η εξαφάνιση της Φιλικής Εταιρείας, τα περιβόητα ∆άνεια και γενικότερα η πολιτική των Μεγάλων ∆υνάµεων απέναντι στον Αγώνα. Η στάση των προυχόντων απέναντι στους πρόσφυγες, µετά τη σφαγή στα Ψαρά, αλλά και στο πολιορκηµένο Μεσολόγγι, το «ιστορικό πρόβληµα» που ακούει το όνοµα Καποδίστριας. Ιστορίες όπως του Πατσίφικο και του Παπουλάκου που ακολουθούν χρονικά την Επανάσταση, αλλά συνδέονται µε χίλια νήµατα µαζί της.

200 χρόνια µετά, ένα φάντασµα συνεχίζει να πλανιέται…