Ακατοίκητη Γη

Είναι ένα ενδιαφέρον βιβλίο γι την κλιματική αλλαγή με ολα αυτά που πρόκειται να συμβούν .. είναι απαισιόδοξο αλλά του λείπουν οι ιδέες και οι πρότασεις ! Κάποιες στιγμές ο συγγραφέας επαναλαμβάνεται , ενώ δεν έχει ενδιαφέρον ο τρόπος γραφής του καθώς απλά παραθέτει στοιχεία ! Διαβάζεις ενδιαφέροντα στοιχεία βεβαίως και πράγματα που οι περισσότεροι δεν τα γνωρίζουμε αλλά κουράζει ο τρόπος παράθεσης .. κρίμα γιατί θα μπορούσε να είναι πολύ πιο ενδιαφέρον

Ωραία δομημένο βιβλίο που εξηγεί τί μπορεί να συμβεί στο μέλλον αν συνεχίσουν οι άνθρωποι να συμπεριφέρονται σαν να μην είναι μια άσχημη πραγματικότητα η κλιματική αλλαγή. Σε ταράζει!

Από τις πρώτες σελίδες, κατάλαβα ότι δε γίνεται να το ολοκληρώσω χωρίς να έχω ένα μολύβι για παρέα. Υπογράμμιζα συνέχεια, τσάκιζα σελίδες. Ο David Wallace-Wells έχει συγκεντρώσει ό,τι σημαντικό υπάρχει για την κλιματική αλλαγή (έρευνες, στοιχεία, προβλέψεις) και έχει προσπαθήσει να το βάλει σε μια σειρά. Το βιβλίο χωρίζεται στα εξής μέρη: Το ντόμινο της καταστροφής, Τα στοιχεία του χάους, Το καλειδοσκόπιο του κλίματος, Η ανθρωπική αρχή. Σε κάθε μέρος αυτού του βιβλίου, υπάρχουν στοιχεία που αφυπνίζουν. Στις σελίδες του, η “κλιματική αλλαγή” παύει να είναι δυο λέξεις και γίνεται αυτό που πραγματικά είναι: το παρόν και το μέλλον μας. Μέχρι πριν να διαβάσω την “Ακατοίκητη Γη”, ήξερα για την υπερθέρμανση, την τρύπα του όζοντος και άλλα τέτοια, επιφανειακά. Πλέον ξέρω ότι το να ανέβει η στάθμη της θάλασσας είναι αναπόφευκτο και το μέλλον μας γεμάτο “απίστευτα φαινόμενα”. Κάθε φορά που βλέπω ειδήσεις πια, ανακαλώ αυτό το βιβλίο. Βλέπω πυρκαγιές, τυφώνες, “πρωτοφανείς καταστροφές” και ξέρω τι φταίει. Φταίμε εμείς. Κι αυτό σημαίνει ότι εμείς μπορούμε να διορθώσουμε την κατάσταση…

Άρχισα τη μελέτη του βιβλίου αυτού με την άφιξη της κακοκαιρίας «Διδώ». Με πρόφτασε η κακοκαιρία «Ετεοκλής», όταν βρισκόμουν στα μισά του βιβλίου. Το τέλος της ανάγνωσης συνέπεσε με τις θανατηφόρες καταιγίδες «Έλσα» και «Φαμπιάν» που έφεραν τεράστιες καταστροφές σε Γαλλία και Ιβηρική Χερσόνησο. ’Εως ότου δημοσιευτεί το άρθρο μου, πολύ φοβάμαι, ότι θα έχει προχωρήσει ικανά το μετεωρολογικό .. αλφάβητο τόσο εντός όσο κι εκτός Ελλάδας… Το βιβλίο «Ακατοίκητη Γη» («The Uninhabitable Earth» στο πρωτότυπο) κυκλοφόρησε στην Αγγλική γλώσσα στις 19 Φεβρουαρίου 2019 κι έγινε αμέσως bestseller, ενώ τα Sunday Times, Spectator και New Statesman το χαρακτήρισαν ως το Βιβλίο της Χρονιάς για το 2019. Συγγραφέας του είναι ο γνωστός για τις οικολογικές και κλιματικές του ανησυχίες δημοσιογράφος David Wallace-Wells. O Wells έχει σπουδάσει στα Πανεπιστήμια Brown και Chicago κι αρθρογραφεί στο New York Magazine και στη Guardian. Στα Ελληνικά το βιβλίο κυκλοφόρησε τον Νοέμβριο του 2019 από τις εκδόσεις «Μεταίχμιο» σε μετάφραση του Κωστή Πανσέληνου. «Τα πράγματα είναι άσχημα. Πολύ άσχημα. Ο αργός ρυθμός της κλιματικής αλλαγής είναι ένα παραμύθι σχεδόν τόσο ολέθριο όσο και το παραμύθι πως δεν συμβαίνει καν, και μας πλασάρεται μαζί με μια σειρά άλλες αυταπάτες που σκοπό έχουν να μας κάνουν να νιώσουμε καλύτερα: Ότι η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη λαμβάνει χώρα μακριά μας και αφορά μόνο τον Αρκτικό Κύκλο. Ότι αφορά απλώς το επίπεδο της θάλασσας και τις ακτές, και δεν είναι μια απειλή κατά κάθε τοποθεσίας και κάθε μορφής ζωής. Ότι είναι μια απειλή κατά του «φυσικού» κόσμου, όχι του ανθρώπινου . Ότι οι δύο αυτοί κόσμοι είναι δήθεν ξεχωριστοί, και πως σήμερα ζούμε κατά κάποιον τρόπο εκτός ή «υπεράνω» ή προστατευμένοι από τη φύση, και όχι εντός της και κυριολεκτικά κατακλυσμένοι από αυτήν. Ότι ο πλούτος μπορεί να χρησιμεύσει σαν ασπίδα μπροστά στον όλεθρο της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Ότι έχει υπάρξει στο παρελθόν κάτι ανάλο¬γο της απειλής που αντιμετωπίζει σήμερα το ανθρώπινο είδος, που μας επιτρέπει να ατενίσουμε το μέλλον μας με αισιοδοξία. Τίποτε απ’ όλα αυτά δεν είναι αλήθεια..» Το παραπάνω κείμενο αποτελεί τη πρώτη παράγραφο του πρώτου κεφαλαίου του βιβλίου με τίτλο «Το Ντόμινο της Καταστροφής» κι είναι αρκετό για να μας προκαλέσει μία πρώτη κρίση πανικού! Γιατί θα ακολουθήσουν αναπόφευκτα κι άλλες! Ολόκληρο το βιβλίο είναι μία βάναυση προφητεία για την επερχόμενη κλιματική αλλαγή αλλά και για τη μελλοντική μας ζωή πάνω στη Γη. Διαθέτουμε άραγε τα κατάλληλα εργαλεία και το χρόνο να την αποτρέψουμε; Το μεγαλύτερο τμήμα του βιβλίου είναι το 2ο Μέρος του, με κεντρικό τίτλο «Τα Στοιχεία του Χάους», το οποίο αποτελείται από 12 σύντομα κεφάλαια, καθένα από τα οποία προδίδει μια συγκεκριμένη διάσταση της πρόωρης μοίρας μας και των οποίων οι τίτλοι μόνο μας προϊδεάζουν για το σκληρό, σχεδόν βάρβαρο περιεχόμενο τους: Καύσωνες, Πείνα, Πνιγμοί, Πυρκαγιές, Αφύσικες Καταστροφές, Λειψυδρία, Ωκεανοί που πεθαίνουν, Δηλητηριασμένος Αέρας, Μάστιγες της Υπερθέρμανσης, Οικονομική Κατάρρευση, Κλιματικές Συγκρούσεις, «Συστήματα». Ο συγγραφέας δεν μας λυπάται καθόλου! Η μεστή, επαγγελματική, περιεκτική του (κατα)γραφή είναι εξαιρετικά αποτελεσματική, ώστε να μας ταρακουνήσει και να μας βγάλει από τον εφησυχασμό μας. Οι περισσότεροι από εμάς θεωρούμε τον βιομηχανικό καπιταλισμό των δύο τελευταίων αιώνων υπαίτιο για την κλιματική αλλαγή. Είναι όμως έτσι; Ο Wallace-Wells μας αποδεικνύει ότι κάνουμε λάθος! Το μαγαλύτερο μέρος της πραγματικής καταστροφής έγινε -κι εξακολουθεί να γίνεται με αμείωτους ρυθμούς- μετά την εποχή που συνειδητοποιήσαμε ότι το κλίμα αλλάζει!!! «Τώρα καίμε 80% περισσότερο άνθρακα από ότι το 2000»! Παρόλο που σήμερα περισσότεροι άνθρωποι γνωρίζουν τις πραγματικές διαστάσεις του προβλήματος, εξακολουθούν να ενεργούν σαν να μην συμβαίνει τίποτα! Ανάμεσα σε αυτούς κι αρκετοί κυβερνητικοί παράγοντες των κρατών του πλανήτη μας! Ο βραβευμένος Ινδός συγγραφέας Amitav Ghosh (αναφέρεται ο εν λόγω συγγραφέας στο βιβλίο στις σελίδες 176-177) πηγαίνοντας ακόμη παραπέρα, διαπιστώνει ότι η κλιματική κρίση απασχολεί ελάχιστα τη λογοτεχνική μυθοπλασία από ότι στη δημόσια συζήτηση. Ζούμε μέσα σε μία κρίση πολιτισμού αλλά και φαντασίας. Η πεζογραφία που ασχολείται με την κλιματική αλλαγή αντιμετωπίζεται πολύ ελαφριά και κατατάσει το μυθιστόρημα ή το αφήγημα που κάνει έστω και μία απλή αναφορά σε αυτή, ως έργο της Επιστημονικής Φαντασίας. Η θερμοκρασία ανεβαίνει, ο καιρός αλλάζει, η ρύπανση βρίσκεται στα υψηλότερα επίπεδα της από τότε που υπάρχουν καταγραφές. Η κλιματική αλλαγή είναι ένα γεγονός που ήδη λαμβάνει χώρα καλπάζοντας κι είναι οι φτωχότερες χώρες του πλανήτη εκείνες που θα υποφέρουν περισσότερο στο νέο μας καυτό κόσμο… «Πως θα νιώσουμε διαβάζοντας την Οδύσσεια, όταν θα έχει ερημοποιηθεί ολόκληρη η λεκάνη της Μεσογείου; Πόσο θα αλλάξουν τα χρώματα των Ελληνικών νησιών, όταν ο ουρανός τους θα είναι μονίμως σκεπασμένος από το νέφος της Αφρικανικής σκόνης;» Αρκετά πράγματα που δεν θέλουμε/αντέχουμε να τα μάθουμε/συνειδητοποιήσουμε, τα μαθαίνουμε ούτως ή άλλως: (π.χ.) -Το καλλιεργήσιμο χώμα έχει αρχίσει κυριολεκτικά να εξαφανίζεται. Κάθε χρόνο υπάρχει απώλεια του που ανέρχεται στα 75 δισεκατομμύρια τόνους! Ελληνική έκδοση(Ε.Ε.) σελίδα(σ.) 69. – Μέχρι το 2030 η ζήτηση πόσιμου νερού παγκοσμίως αναμένεται να ξεπεράσει τη προσφορά κατά 40%!!! Ε.Ε.σ.109. – Η «μεγάλη χωματερή του Ειρηνικού» αποτελείται από μία μάζα πλαστικού ίση με τη διπλάσια έκταση της πολιτείας του Τέξας! Ε.Ε. σ.129. Μόνο ντο 13% των Ωκεανών του πλανήτη μας έχει παραμείνει ανεπηρέαστο! Ε.Ε.σ.. 119. -Υπάρχουν ασθένειες παγιδευμένες τους πάγους της Αρκτικής που δεν έχουν κυκλοφορήσει στον αέρα εδώ και εκατομμύρια χρόνια, κάποιες από αυτές δεν τις πρόλαβε καν το ανθρώπινο είδος. Ο πλανήτης στα έγκατα του υπολογίζεται ότι κρύβει πάνω από 1 εκατομμύριο ιούς! Ε.Ε. σ.134,139. -Η κλιματική αλλαγή αποτελεί συστημική κρίση και λειτουργεί ως πολλαπλασιαστής απειλών. Όταν δεν προκαλεί συγκρούσεις (μάχες, πολέμους) ωθεί στη μετανάστευση, δηλαδή δημιουργεί κλιματικούς πρόσφυγες. Σύμφωνα με επίσημες μελέτες από το 2008 έως σήμερα έχει δημιουργήσει 22 εκατομμύρια τέτοιους πρόσφυγες! Ε.Ε.σ. 159. -Η πενταετής ξηρασία στη Συρία (2006 – 2011) που προκάλεσε καταστροφές στις σοδειές, πιστεύεται ότι, οδήγησε στη πολιτική αστάθεια και τελικά στον εμφύλιο πόλεμο που προκάλεσε παγκόσμια ανθρωπιστική κρίση.. Ε.Ε.σ. 117. – Βάσει περσινής μελέτης της Παγκόσμιας Τράπεζας περισσότεροι από 140 εκατομμύρια άνθρωποι από μόλις τρεις περιοχές του πλανήτη θα μετατραπούν σε κλιματικούς πρόσφυγες έως το 2050. 86 εκατομμύρια από την υποσαχάρια Αφρική, 40 από τη Νότια Ασία και 17 από τη Λατινική Αμερική. Ο ΟΗΕ υπολογίζει σε 200 εκατομμύρια τους κλιματικούς πρόσφυγες έως τα μισά του 21ου αιώνα! Ε.Ε σ.161. Στην εποχή μας που ονομάζουμε « Ανθωπόκαινο» μεταβάλαμε τη φύση τόσο πολύ, που φέραμε μία ολόκληρη γεωλογική εποχή στο πρόωρο τέλος της. Το 22% της επιφάνειας του πλανήτη έχει αλλοιωθεί από ανθρώπινα χέρια. Έχουμε στριμώξει κι έχουμε ωθήσει σε εξαφάνιση κάθε άλλο είδος του πλανήτη μας. Ο E.O.Wilson (ο γνωστός Αμερικανός βιολόγος και συγγραφέας) πιστεύει ότι είναι σωστότερο να αποκαλούμε την εποχή μας «Ερημόκαινο – η εποχή της μοναξιάς». Ο Wallace-Wells επικρίθηκε για το βιβλίο του ως υπερβολικός, κακός και θλιβερός. Οι επικρίσεις αυτές ήταν ως επί το πλείστον άστοχες. Ο Wallace-Wells απλώς θέτει όλα εκείνα τα ανησυχητικά γεγονότα και το τι είναι πιθανό να συμβεί, αν δεν αλλάξουμε ριζικά τη πορεία μας. Τονίζει ότι, δεν πρέπει οι κλιματικές απειλές να αντιμετωπίζονται από όλους μας σαν κάτι αφηρημένο και απόμακρο. Αποκαλύπτει ότι, η ανθρωπότητα διαθέτει τα κατάλληλα εργαλεία για να αποφύγουμε τα χειρότερα. Το μόνο που λείπει είναι η πολιτική βούληση. Σκοπός του δεν είναι να μας απελπίσει, αλλά να μας βοηθήσει να βγούμε από την περιβαλλοντική μας άγνοια. Είναι στο χέρι μας να κρατήσουμε τη Γη μας στη φυσική της κατάσταση και να μην την μετατρέψουμε σε μία δυστοπική κόλαση φρενάροντας την υπερβολική οικονομική ανάπτυξη. Η αλόγιστη χρήση/καύση των ορυκτών καυσίμων πρέπει να σταματήσει το συντομότερο και να στραφούμε σε μία πραγματική πράσινη ανάπτυξη. Προσωπικά θεωρώ το βιβλίο εκπληκτικό και το συνιστώ σε όλους τους αναγνώστες με οικολογικές ανησυχίες. Ιδιαιτέρως στους νέους ανθρώπους.

Τρομακτικό βιβλίο, καθώς μας δίνει πιθανά σενάρια σύμφωνα με μετρήσεις, πως θα είναι ο κόσμος σε 100 χρόνια αν συνεχίσουμε να αδιαφορούμε για την κλιματική αλλαγή. Και πραγματικά είναι τρομακτικός αυτός ο κόσμος (πυρκαγιές, πλημμύρες, σεισμοί, κλιματικοί μετανάστες - θα είναι καθημερινότητα). Το μόνο αρνητικό του βιβλίου είναι ότι δεν προτείνει λύσεις στο "μεσο άνθρωπο". Σου λέει απλά ότι μόνο οι κυβερνήσεις έχουν την δύναμη να αλλάξουν το ρου της ιστορίας. Πρεπει να διαβαστεί από ΌΛΟΥΣ φυσικα!