Middlesex

Άρωμα και μνήμη. Το Middlesex είναι σελίδες γεμάτες με ιστορία, ποίηση, κωμωδία και τραγωδία. Είναι ένα ταξίδι με ακυβέρνητο καράβι, ο νόστος ενός ελαττωματικού γονιδίου, στο οποίο οφείλεται η ρευστότητα του φύλου. Χρωμοσώματα, καρυότυποι, γενετικές ανωμαλίες, σύνδρομα ταυτότητας φύλου ή παραδοχής γένους, σύγχυση αρσενικών και θηλυκών χαρακτηριστικών και πολυκεντρική απόδοση της ασυνήθιστης προσωπικής ανάπτυξης ενός μοναδικού χαρακτήρα. Ο ερμαφρόδιτος αφηγητής και πρωταγωνιστής του βιβλίου ( ίσως δεν έπρεπε να είναι έτσι, ίσως ένας πιο αποστασιοποιημένος αφηγητής να μας εξιστορούσε γεγονότα που θα μπορούσε να ζει, να θυμάται, να αναβιώνει, να αποκαλύπτει, απο ουδέτερη οπτική γωνία, πιο ψυχρά, πιο ρεαλιστικά, πιο απάνθρωπα) επικαλείται όλες τις αισθήσεις και το συναισθηματικό του βάθος για να μας παρουσιάσει την οικογενειακή ιστορία της εκτοπισμένης του φύσης ως αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα. Όλα αρχίζουν σε ένα χωριό της Μ. Ασίας, λίγο πριν την καταστροφή της Σμύρνης απο τους Τούρκους και τελειώνουν, πολλά χρόνια μετά, κάπου στο Βερολίνο, μιας εξίσου ερμαφρόδιτης Ευρώπης. Στη Μ. Ασία γνωρίζουμε το γονίδιο της μετάλλαξης, ένα κρυμμένο απο ντροπή γονίδιο στα σκοτάδια της δεισιδαιμονίας επανέρχεται στο προσκήνιο και φανερώνει τις ιδιότητες του χάρη στο άπλετο φως που του ρίχνει η αιμομικτική αγάπη ανάμεσα σε δυο αδέλφια. Η οικογενειακή ιστορία γενεών συνεχίζεται στην Αμερική, την βιομηχανοποιημένη Αμερική της πολλαπλής κρίσης. Οι Έλληνες μετανάστες προσπαθούν να ενταχτούν στην κατασπαραγμένη ήπειρο χιλιάδες όνειρα μακριά απο την πατρίδα τους. Ο Ευγενίδης, στήνει με απίστευτη λεπτομέρεια και άπειρα χρώματα το σκηνικό που εξελίσσεται ο εκτοπισμός και η ηθική ανάγκη της «διαφορετικής» οικογένειας. Στο πεδίο ενός επικού μυθιστορήματος απεικονίζονται οι κοινωνικές, πολιτιστικές, φυλετικές, σεξουαλικές, θρησκευτικές και πολιτικές αναταραχές στα μέσα του 20ου αιώνα. Μέσα σε όλα αυτά η τραγική ποιητική κωμωδία του Middlesex. Οι χαρακτήρες στην πλειοψηφία τους άριστα δομημένοι. Αγωνίζονται για τις επιλογές τους και τηρούν τα βιολογικά έθιμα της σεξουαλικής γιορτής, έστω κι αν η φύση παρεκκλίνει απο το κοινώς αποδεκτό. Ακόμη κι όταν παρεκκλίνει απο τους δικούς της νόμους, πάντα υπερισχύει, πάντα επιβάλλεται, για να προκαλέσει και να αποκαλέσει «ίδιο» καθετί «διαφορετικό». Προφανώς δεν μιλάμε για κάποιο αριστούργημα της νεότερης λογοτεχνίας, υπάρχουν αρκετά σημεία που επιδέχονται επικρίσεις ίσως και διευκρινιστικές αλλαγές. Ωστόσο ο συγγραφέας πληρώνει το τίμημα της διαμαρτυρίας και μπορεί να ισχυριστεί πως η λεπτομερειακή περιγραφή και η πολυπλοκότητα που κάπως διασπούν την αναγνωστική συνοχή, μετατρέπουν το έργο του απο ιστορία μυθοπλασίας σε τέχνη.

Ωραία πλοκή με αρκετό ενδιαφέρον! Μου άρεσε αρκετά η αρχή του μυθιστορήματος για το πως κατέληξε η οικογένεια στην Αμερική μετά τους διωγμούς. Διαβάζεται ευχάριστα.

Αποδίδω την υψηλή βαθμολογία κυρίως στη λογοτεχνική του αξία αφού σε όλα τα υπόλοιπα κομμάτια μπορώ να πω πως απογοητεύτηκα. Περίμενα πιο ουσιαστική εξέλιξη χαρακτήρων και καλύτερη επαφή με το θέμα της σεξουαλικότητας κι επίσης λιγότερη έλλειψη συνοχής και μοτίβων των χαρακτήρων.. Η γραφή του Ευγενίδη είναι άριστη (όχι τόσο λυρική όσο θα περίμενε κανείς) αλλά ιδιαίτερη μέσα στην απλότητά της. Έμεινα επαρκώς ικανοποιημένη από την απεικόνιση της ελληνικής οικογένειας και των στερεοτυπικών χαρακτηριστικών που συναντάμε στην λογοτεχνία συνέβαλλε θετικά στο ύφος του βιβλίου. Στο ιστορικό του κομμάτι το βιβλίο, επίσης, με κράτησε, η ορφάνια των αδελφών στο Βιθύνιο και η προσφυγιά τους με συγκίνησε, (μέχρι εκεί έφτασε βέβαια, δεν κατάφερε ο συγγραφέας να με κάνει να συνδεθώ με τους χαρακτήρες). Μια θετική ερμηνεία που μπορώ να δώσω καθώς είχα πολλή θέληση να μου αρέσει αυτό το βιβλίο, είναι πως η δεισιδαιμονική και εμμονική φύση της γιαγιάς του πρωταγωνιστή, Δεισδαιμόνας, καθώς και η αυτοκαταστροφική και ενοχική της σκέψη την οδήγησαν στο να βλέπει μια σύνδεση και μια συσχέτιση με την σεξουαλικότητα του εγγονού και την αιμομικτική σχέση της με τον σύζυγο της και ως επέκταση του γιου και της ανιψιάς της. Υπό αυτό το πρίσμα βλέπω κάτι το λογοτεχνικό, κάτι το δραματικό, και προσωπικά αρνούμαι να συμφωνήσω με την επικείμενη θεία δίκη που η Δεισδαιμόνα έβλεπε να παίρνει σάρκα και οστά στους εφιάλτες της.

Έχω τόσα να γράψω. Πραγματικά. Δεν ξέρω τι συναισθήματα μού έχει αφήσει το συγκεκριμένο βιβλίο. Ας ξεκινήσουμε για τον ιντερσεξ πρωταγωνιστή. Αφηγείται την ιστορία σε πρώτο πρόσωπο, αφηγείται γεγονότα τα οποία συνέβησαν όταν δεν είχε καν γεννηθεί. Με απόλυτη ακρίβεια. Καθόλου ρεαλιστικό. Ένας παντογνώστης αφηγητής που αφηγείται σε α’ πρόσωπο! Αυτό το στοιχείο με αποπροσανατόλισε. . . Ο συγγραφέας αφιέρωσε 500 σελίδες για να μας περιγράψει την ιστορία των παππούδων, γιαγιάδων και γενικότερα της αιμομιξίας και των αιτιών της δημιουργίας του. Δεν με ενδιάφερε. Καθόλου. Πήρα το βιβλίο για να μάθω για το ιντερσεξ , για να κατανοήσω τα συναισθήματα και τις σκέψεις των ανθρώπων που γεννιούνται με «δυο» γεννητικά όργανα. . . Πολλές περιγραφές. Πολλές. Χωρίς λόγο. Θεωρώ πως για να γράψεις ένα τέτοιο βιβλιο πρέπει να το έχεις ζήσει ή τουλάχιστον να έχεις ζήσει με ένα τέτοιο άτομο. Ο συγγραφέας φάνηκε πως δεν το έχει ζήσει. Σαν να έψαξε μόνο έρευνες για τα χρωμοσώματα μπλα μπλα και τα έγραψε για να μας αποδείξει ότι έκανε έρευνα. . . Στα θετικά τώρα. Γράφει ΠΟΛΥ καλά , παραστατικά. Συνέδεσε ιστορικά γεγονότα (1922) με την ιστορία κι έμαθα πολλά. Αλήθεια πολλά. Όταν περιέγραφε τα συναισθήματα του πρωταγωνιστή ,με ωθούσε στο να συμπάσχω μαζί του. . .

Μόλις σήμερα τελείωσα το βιβλίο Middlesex του Τζέφρι Ευγενίδης και μπορώ να πώ ότι ο συγγραφέας με ξαφνιασε ευχάριστα. Το περισσότερο μέρος του βιβλίου αναφέρεται στην γενεαλογική ιστορία των παππούδων και των γονέων της πρωταγωνίστριας της Καλλιόπης. Η Καλλιόπη είναι ένα άτομο που έπασχε από ερμαφροδιτισμό και έχει περάσει σε αλλάγη φύλου. Η Καλλιόπη ή καλύτερα ο Κάλ όπως ονομάζεται τώρα αναφέρει την χρωμοσωμική ιστορία των συγγενών της για να καταλήξει στο τι προκαλεί το φαινόμενο του ερμαφροδιτισμού σε ένα παιδί. Το βιβλίο δεν είναι και ευχάριστο αλλά πιστεύω ότι μέσα από τις αναφορές στο ιστορικό των παππούδων και των γονέων του Κάλ φαίνεται σε κάποια σημεία και ο συναισθηματικός ψυχισμός του πρωταγωνιστή του βιβλίου. Διαβάζοντας το βιβλίο ανακάλυψα τις γνώσεις του Ευγενίδη όσον αφορά ιατρικά θέματα και είναι σίγουρο ότι θσ διαβάσω και άλλα βιβλία του στο μέλλον.