Εξοικονομώ – Ανακαινίζω για Νέους έως 39 ετών

Ο προϋπολογισμός του Προγράμματος για το σκέλος «Εξοικονομώ», ανέρχεται σε 200 εκατ. € και χρηματοδοτείται από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Από τον προϋπολογισμό, ποσό 40 εκατ. € διατίθεται για την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας.

Ο προϋπολογισμός του Προγράμματος για το σκέλος «Ανακαινίζω», ανέρχεται σε 100 εκατ. € και χρηματοδοτείται, κατά 50 εκατ. € από πόρους του Εθνικού Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων και κατά 50 εκατ. € από πόρους της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (Δ.ΥΠ.Α). Οι πόροι από το Εθνικό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, αφορούν σε επιχορήγηση κεφαλαίου ενώ οι πόροι της Δ.ΥΠ.Α σε χορήγηση δανείων, για την υλοποίηση των παρεμβάσεων ανακαίνισης.

• Υφίσταται νόμιμα
• Δεν έχει κριθεί κατεδαφιστέα
• Χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία
• Έχει καταταχθεί βάσει του Πρώτου Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (Α’ Π.Ε.Α.) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ

Επισημαίνεται ότι, λόγω των ηλεκτρονικών διασταυρώσεων των στοιχείων κατοικίας που καταχωρούνται στην αίτηση με τα αντίστοιχα στοιχεία που έχουν δηλωθεί στην φορολογική αρχή, είναι απαραίτητο στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος του ενοίκου (Ε1), εάν υπάρχει μίσθωση/δωρεάν παραχώρηση της κύριας κατοικίας και στην αναλυτική κατάσταση για τα μισθώματα ακίνητης περιουσίας (Ε2), καθώς και στη δήλωση στοιχείων ακινήτων (Ε9) να εμπεριέχεται πλήρως και ορθά ο αριθμός παροχής ηλεκτρικού ρεύματος του ακινήτου.

Δικαίωμα συμμετοχής στο Πρόγραμμα έχουν φυσικά πρόσωπα που έχουν γεννηθεί στο διάστημα από την 1η Ιανουαρίου 1984 έως και την 31η Δεκεμβρίου 2005 και τα οποία έχουν εμπράγματο δικαίωμα (πλήρης κυριότητα / επικαρπία / ψιλή κυριότητα) σε επιλέξιμη κατοικία.

Σε περίπτωση ύπαρξης περισσότερων δικαιούχων εμπράγματων δικαιωμάτων (συγκυρίων) σε επιλέξιμη κατοικία: αν η κύρια χρήση της υπό αίτηση κατοικίας γίνεται από έναν εκ των συγκυρίων, δικαίωμα συμμετοχής στο Πρόγραμμα έχει μόνον ο συγκύριος που την ιδιοκατοικεί. Αν η κύρια χρήση της υπό αίτηση κατοικίας αφορά σε έτερο πρόσωπο μη συγκύριο (ενοικίαση/δωρεάν παραχώρηση), δικαίωμα συμμετοχής στο Πρόγραμμα έχει οποιοσδήποτε εκ των συγκυρίων με εμπράγματο δικαίωμα πλήρους κυριότητας / επικαρπίας (όχι ψιλή κυριότητα).

Η κύρια χρήση της κατοικίας καταγράφεται στα στοιχεία της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος του χρήστη εντός των τελευταίων τριών (3) ετών, με προτεραιότητα το έτος αναφοράς (φορολογικό έτος 2021). Σε περίπτωση που από τα στοιχεία της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, για το έτος αναφοράς προκύπτει ότι το ακίνητο δεν ήταν σε χρήση (κενό διαμέρισμα, κενή μονοκατοικία) το εν λόγω φορολογικό έτος, για την πιστοποίηση της κύριας χρήσης κατοικίας θα χρησιμοποιηθούν αντίστοιχα στοιχεία ενός εκ των δύο προηγούμενων φορολογικών ετών. Εάν η κατοικία έχει αποκτηθεί μετά τις 31.12.2021 (πρόσφατη απόκτηση ακινήτου), θα ζητηθεί έγγραφη δέσμευση για την κύρια χρήση της κατοικίας.

Στις ενοικιαζόμενες/δωρεάν παραχωρούμενες κατοικίες εφαρμόζονται οι διατάξεις του Κανονισμού 1407/2013 της Επιτροπής ΕΕ για τις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας (de minimis), όπου καθορίζονται τα όρια σώρευσης.

Δεν είναι επιλέξιμες κατοικίες με χρήση βραχυχρόνιας μίσθωσης.

Μία κατοικία, προκειμένου να κριθεί επιλέξιμη, πρέπει να πληροί τις ακόλουθες γενικές προϋποθέσεις:

Σκέλος «Εξοικονομώ»

Ως ημερομηνία έναρξης επιλεξιμότητας δαπανών ορίζεται η 01/02/2020 βάσει του Κανονισμού (ΕΕ) 2021/241 για τη θέσπιση του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας. Δεν είναι επιλέξιμα έργα τα οποία, βάσει των προσκομιζόμενων παραστατικών δαπάνης, έχουν ολοκληρωθεί ως προς το φυσικό αντικείμενο ή έχουν εκτελεστεί πλήρως μέχρι και την ημερομηνία υποβολής της αίτησης.

Διευκρινίζεται ότι, στα πλαίσια των απαιτήσεων του Προγράμματος γίνονται δεκτά ΠΕΑ, που έχουν εκδοθεί μετά την 27.11.2017 (ημερομηνία ενεργοποίησης του πληροφοριακού συστήματος έκδοσης Πιστοποιητικών Ενεργειακής Απόδοσης βάσει του ΚΕνΑΚ που έχει εγκριθεί με την απόφαση ΔΕΠΕΑ/οικ. 178581/30.06.2017, ΦΕΚ Β’ 2367/12.07.2017), και προ τις 01/02/2020, καθώς και μελέτες και Εγκρίσεις Εργασιών Δόμησης Μικρής Κλίμακας που έχουν εκδοθεί προ τις 01/02/2020, η δαπάνη τους όμως δεν είναι επιλέξιμη από το Πρόγραμμα.

Οι παρεμβάσεις, που υποβάλλονται με την αίτηση για υπαγωγή στο Πρόγραμμα, προκύπτουν βάσει των συστάσεων του Ενεργειακού Επιθεωρητή και αφορούν αποκλειστικά στις ακόλουθες κατηγορίες επιλέξιμων παρεμβάσεων:

1. 1. Αντικατάσταση κουφωμάτων
2. 2. Τοποθέτηση/ αναβάθμιση θερμομόνωσης
3. 3. Αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ ψύξης
4. 4. Σύστημα ζεστού νερού χρήσης (ZNX) με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ)
5. 5. Λοιπές Παρεμβάσεις Εξοικονόμησης Ενέργειας (Σύστημα διαχείρισης smart home)

Σκέλος «Ανακαινίζω»

Ως ημερομηνία έναρξης επιλεξιμότητας δαπανών για το σκέλος «Ανακαινίζω» ορίζεται η ημερομηνία προδημοσίευσης του Οδηγού του Προγράμματος (26/10/2022).

Είναι επιλέξιμες εργασίες ανακαίνισης της κατοικίας, με την προϋπόθεση ότι αυτές δεν καλύπτονται από το σκέλος του «Εξοικονομώ» και είναι πλήρως διακριτές.

Ενδεικτικά αναφέρονται εργασίες ανακαίνισης: χώρων μπάνιου, ειδών υγιεινής, χώρων κουζίνας, αντικατάστασης πόρτας εισόδου και εσωτερικών θυρών, ερμαρίων, αντικατάστασης δαπέδων, αντικατάστασης και επισκευών ηλεκτρολογικών και υδραυλικών εγκαταστάσεων, επισκευών δομικών στοιχείων, επιχρισμάτων, πλακιδίων, χρωματισμών κ.λπ.

Σημειώνεται ότι οι παρεμβάσεις δεν πρέπει να αφορούν σε κοινόχρηστους χώρους ή συστήματα.

Ως συμπληρωματική στις εργασίες ανακαίνισης, είναι επιλέξιμη και η προμήθεια και τοποθέτηση ενεργειακά αποδοτικών οικιακών ηλεκτρικών συσκευών (ψυγείο/ ψυγειοκαταψύκτης, κουζίνα, πλυντήριο ρούχων). Η μέγιστη επιλέξιμη ποσότητα για τις συσκευές, είναι τα τρία (3) τεμάχια (ένα από κάθε είδος).

Οι ελάχιστες απαιτήσεις για την ενεργειακή κλάση των οικιακών συσκευών είναι:

• Ψυγείο (ή ψυγειοκαταψύκτης): Ε και ανώτερη
• Κουζίνα (ηλεκτρική ή αερίου): Α και ανώτερη
• Πλυντήριο ρούχων: D και ανώτερη

Αποφυγή διπλής χρηματοδότησης

Οι δαπάνες των παρεμβάσεων που υλοποιούνται στο πλαίσιο του Προγράμματος, ή μέρος αυτών, δεν πρέπει να έχουν λάβει ενίσχυση από άλλο Ταμείο ή χρηματοδοτικό μέσο ή από άλλο πρόγραμμα ευρωπαϊκό ή εθνικό π.χ. δράσεις αντικατάστασης συστημάτων θέρμανσης με συστήματα φυσικού αερίου, πρόγραμμα “Ανακυκλώνω - Αλλάζω Συσκευή” κ.λπ.

Σε περίπτωση που διαπιστωθεί διπλή χρηματοδότηση παρέμβασης, η συγκεκριμένη δαπάνη κρίνεται ως μη επιλέξιμη.

Στο πλαίσιο του Προγράμματος στο ετήσιο ατομικό ή οικογενειακό «εισόδημα» προσμετρούνται το Συνολικό Δηλωθέν εισόδημα, τα Απαλλασσόμενα και Αυτοτελή Φορολογούμενα εισοδήματα καθώς και η Προστιθέμενη Διαφορά Αντικειμενικών Δαπανών, όλων των μελών της οικογένειας του αιτούντος.

Τα άνω εισοδήματα προκύπτουν από την Πράξη Προσδιορισμού Φόρου της τελευταίας εκκαθαρισμένης δήλωσης φορολογικού έτους 2021.

Το μέγιστο ποσοστό επιχορήγησης μίας αίτησης ορίζεται ως εξής:

Εφόσον ο αιτών είναι πολύτεκνος, προβλέπεται πρόσθετη επιχορήγηση (bonus) +15%.

Στο σκέλος «Ανακαινίζω», το ποσοστό επιχορήγησης είναι ίδιο για όλους 30% (ισχύει εισοδηματικό όριο 20.000 € σύμφωνα με τον πίνακα 2.2.1).

Το ποσοστό επιχορήγησης αφορά στον επιλέξιμο προϋπολογισμό παρεμβάσεων. Για το υπόλοιπο ποσοστό έως το 100% του επιλέξιμου προϋπολογισμού παρεμβάσεων υφίσταται η δυνατότητα χορήγησης δανείου με επιδότηση επιτοκίου, στη βάση σχετικού αιτήματος του Ωφελούμενου.

Η δαπάνη για το κόστος των δύο ενεργειακών επιθεωρήσεων, η δαπάνη του Τεχνικού Συμβούλου, η δαπάνη για την κατάρτιση της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου/Διηρημένης Ιδιοκτησίας καθώς και τυχόν λοιπές δαπάνες μελετών/αδειών, καλύπτονται από το Πρόγραμμα.

Σκέλος «Ανακαινίζω»

Για τη συμμετοχή στο σκέλος «Ανακαινίζω», πέραν του ηλικιακού κριτηρίου, ισχύουν σωρευτικά οι παρακάτω προϋποθέσεις:

• Ατομικό ή Οικογενειακό Εισόδημα ίσο ή μικρότερο από 20.000 €
• Εμπράγματο δικαίωμα πλήρους κυριότητας / επικαρπίας σε ποσοστό 50% τουλάχιστον. Αποκλείεται η ψιλή κυριότητα
• Συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας, όπως αυτή προκύπτει από την τελευταία εκδοθείσα πράξη προσδιορισμού φόρου ΕΝ.Φ.Ι.Α. του έτους 2022 (με την επιφύλαξη της ειδικής περίπτωσης πρόσφατης απόκτησης ακινήτου), όλων των μελών της οικογένειας του αιτούντος, ίση ή μικρότερη από 300.000 €
• Χρήση της κατοικίας από τον αιτούντα (ιδιοκατοίκηση)
• Συμμετοχή στο σκέλος «Εξοικονομώ»

Περιορισμός αιτήσεων ανά Ωφελούμενο:

Για κάθε επιλέξιμο φυσικό πρόσωπο (για κάθε ΑΦΜ αιτούντα) είναι δυνατή η υποβολή μόνο μίας (1) αίτησης, σύμφωνα με τους όρους του Προγράμματος.

Περιορισμός αιτήσεων ανά κατοικία:

Για κάθε επιλέξιμη κατοικία του τρέχοντος Προγράμματος πρέπει να υποβληθεί μία (1) μόνον αίτηση. Κατοικία, με ενεργή αίτηση σε κάποιο από τα Προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης, «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον ΙΙ» , “Εξοικονομώ-Αυτονομώ” και «Εξοικονομώ 2021» δεν έχει δικαίωμα υποβολής στο τρέχον πρόγραμμα. Εξαίρεση αποτελεί η περίπτωση συμμετέχοντος διαμερίσματος αίτησης πολυκατοικίας «τύπου Β» του Προγράμματος «Εξοικονομώ – Αυτονομώ», για το οποίο επιτρέπεται να υποβληθεί αίτηση ως διαμέρισμα στο τρέχον Πρόγραμμα.

Διάρκεια υποβολής αιτήσεων

Ως ημερομηνία έναρξης υποβολής αιτήσεων ορίζεται η Πέμπτη 18 Μαΐου 2023 και ως ημερομηνία λήξης η Τετάρτη 15 Νοεμβρίου 2023.

Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου / Αυτοτελούς Διηρημένης Ιδιοκτησίας

Μετά το πέρας υποβολής των αιτήσεων και μόνο για τις καταρχήν επιλέξιμες αιτήσεις, θα δίνεται προθεσμία 75 ημερών για την υποβολή Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου / Αυτοτελούς Διηρημένης Ιδιοκτησίας.

Δανειοδότηση

Εγκεκριμένες αιτήσεις για τις οποίες ο αιτών έχει επιλέξει ότι θα προχωρήσει σε υπαγωγή στο Πρόγραμμα με Δάνειο λαμβάνουν προθεσμία 120 ημερών για την έναρξη και ολοκλήρωση της διαδικασίας δανειοδότησης. Εντός της άνωθεν προθεσμίας θα πρέπει να υποβληθεί σε συνεργαζόμενη τράπεζα και να εγκριθεί αίτηση για δανειοδότηση. Εάν παρέλθει άπρακτο το άνω διάστημα, ο αιτών έχει την επιλογή να προχωρήσει με Ίδια Κεφάλαια.

Υπογραφή Δανειακής Σύμβασης

Σε περίπτωση δανείου, η υπογραφή της δανειακής σύμβασης ολοκληρώνεται έως και 90 ημέρες από την έκδοση της απόφασης Υπαγωγής του έργου.

Υλοποίηση Έργου

Εντός 365 ημερών από την Υπαγωγή της αίτησης (συνολική προθεσμία), θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί το σύνολο του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου.

Ενστάσεις

Όπου προβλέπεται σύμφωνα με τους όρους του Προγράμματος, ένσταση υποβάλλεται εντός προθεσμίας 10 ημερών.

Έναρξη διαδικασίας υποβολής ηλεκτρονικής ταυτότητας κτιρίου (ΗΤΚ)

Στο πλαίσιο συνέχισης υλοποίησης του προγράμματος «Εξοικονομώ-Ανακαινίζω για Νέους» ανακοινώνεται η έναρξη της διαδικασίας υποβολής ηλεκτρονικής ταυτότητας κτιρίου (ΗΤΚ) για τις μη ειδικές περιπτώσεις. Η προθεσμία υποβολής ΗΤΚ ορίζεται έως την 25η Νοεμβρίου 2024 (75 ημέρες). Επισημαίνεται ότι οι αιτήσεις που συμμετέχουν στο σκέλους «Ανακαινίζω» του προγράμματος χαρακτηρίζονται ως ειδικές περιπτώσεις. Για τις ειδικές περιπτώσεις η ανωτέρω διαδικασία θα ενεργοποιηθεί σε επόμενο χρονικό διάστημα και μετά την ολοκλήρωση του ελέγχου τους.