Ο νόμος της μαφίας

Γραμμένο το 1951, το Horns For The Devil, όπως ήταν ο πρωτότυπος τίτλος (στην πάροδο των ετών εμφανίστηκε με την παραλλαγή Shadow Of The Mafia), είναι ένα noir αριστούργημα που δεν επαναλαμβάνει κλισέ, αλλά αξιοποιεί τα βασικά συστατικά του είδους που αργότερα, στα λάθος χέρια, ενδεχομένως κατάντησαν γραφικές μανιέρες. Από την πένα του Louis Malley, όμως, όλα όσα χαρακτηρίζουν το noir παρουσιάζονται στην καλύτερη δυνατή τους μορφή: ο νεαρός εγκληματίας που ανεβαίνει γρήγορα τα σκαλιά της ιεραρχίας στη νεοϋορκέζικο υπόκοσμο. Τα παράνομα και καπνισμένα καταγώγια. Ο τζόγος και τα συντρίμμια που αφήνει πίσω του. Οι διεφθαρμένοι πολιτικοί. Οι διεστραμμένοι celebrities. Οι «πληρωμένοι» δικαστές. Οι μοιραίες γυναίκες. Οι άγραφοι νόμοι της Ιταλιάνικης Μαφίας… Ο Malley καταφέρνει και αποτυπώνει με μοναδικό τρόπο τους κανόνες με τους οποίους λειτουργούσε το οργανωμένο έγκλημα, όταν ακόμα αυτοί δεν ήταν γνωστοί παρά μόνον στους πιο δραστήριους γκάγκστερ. Καθόλου τυχαία, ο Mario Puzo επηρεάστηκε από αυτό για να γράψει το 1969 τον περίφημο «Νονό», ενώ το βιβλίο εκτιμήθηκε εκ νέου το 1963, όταν για πρώτη φορά στην ιστορία του Αμερικανικού Κογκρέσου ένας επώνυμος επαγγελματίας “εκτελεστής”, ο Joe Valachi εμφανίστηκε ενώπιον της Δικαιοσύνης και κατέθεσε ανήκουστες, μέχρι τότε, λεπτομέρειες για τα συμβόλαια θανάτου και τον τρόπο. Ο Malley τα είχε καταγράψει όλα αυτά σχεδόν 15 χρόνια νωρίτερα – τότε όμως οι αναγνώστες δεν μπορούσαν να πιστέψουν πως οι καταγραφές ήταν ρεαλιστικές και όχι φανταστικές! Το 1952, ο πλέον έγκριτος ευρωπαϊκός οίκος Gallimard το μετέφρασε και το έβγαλε στην γαλλική αγορά, με διθυραμβικά αποτελέσματα: υψηλές πωλήσεις, διακρίσεις, βραβεία και, ασφαλώς, μία ολόκληρη γενιά από νεαρούς Γάλλους neo-noir συγγραφείς που κρατούσε σημειώσεις… Σήμερα, το βιβλίο παραμένει φρέσκο και συναρπαστικό – αδιαμφισβήτητα η κορυφαία στιγμή στη σύντομη συγγραφική καριέρα (μόλις τέσσερις τίτλοι) του Louis Malley που, έχοντας μεγαλώσει στους κακόφημους δρόμους του Μανχάταν, έχοντας εργαστεί ως πορτιέρης σε νυχτερινά clubs και έχοντας παρατηρήσει από κοντά όλα εκείνα που ενέπνευσαν τους ήρωες των βιβλίων του, έκανε την απόλυτη επαγγελματική στροφή στα μέσα της δεκαετίας του ‘60 και έγινε επαγγελματίας συγγραφέας πολιτικών λόγων με μοναδικό κριτήριο, όχι τις πολιτικές πεποιθήσεις κάθε ενδιαφερόμενου, αλλά το ύψος της επιταγής που συνόδευε την… παραγγελία! Σε «staccato» μετάφραση του Τζίμμυ Κορίνη, το βιβλίο δεν είχε εκδοθεί ποτέ ξανά στα ελληνικά ενώ, όλως παραδόξως, είναι αυτή τη στιγμή κατηργημένο και στις αγορές της Αμερικής και της Αγγλίας: η έκδοση αυτή, λοιπόν, είναι μία… παγκόσμια αποκλειστικότητα της σειράς NOIR των εκδόσεων Public Βιβλιοθήκη μόνον για Ελλάδα! Απίστευτο κι όμως αληθινό...

Ένα κλασικό 'νουάρ' μυθιστόρημα σε γλώσσα καθημερινή και αρκετά 'μαφιόζικη' που, βέβαια, δεν διεκδικεί το Βραβείο Λογοτεχνικής Αξίας, αλλά που ξεχωρίζει για την αλήθεια και την μεστότητά του. Όσον αφορά, λοιπόν, τη δομή της πλοκής του μυθιστορήματος αξίζει να αναφέρω ότι δεν διαθέτει ισορροπία στην ουσία και το ξεδίπλωμα της, αφού το 1ο μισό κατακλύζεται από αναλυτικές λεπτομέρειες και ανούσιες περιγραφές της παιδικής-εφηβικής ηλικίας του κεντρικού ήρωα και της πορείας του μέσα στους ΄κόλπους' της Μαφίας, ενώ, ταυτόχρονα, τα flashbacks δεν είναι πολλές φορές επιτυχημένα δημιουργώντας σύγχυση στο αναγνωστικό κοινό για τον χρόνο εξέλιξης των γεγονότων - εμφανίζονται, επίσης, σε σημείο που δεν είναι ταιριαστά με τα μετέπειτα γεγονότα που περιγράφονται. Από την άλλη πλευρά, το 2ο μισό είναι εκείνο που ανεβάζει το επίπεδο ποιότητας και αξίας του βιβλίου, γιατί, πέρα από την αγωνία και τα στοιχεία του ψυχολογικού θρίλερ που περιλαμβάνει, ο Malley δεν παραλείπει να εμβαθύνει στην ψυχολογία των βασικών προσώπων και να εξετάσει τα κίνητρα συμπεριφοράς τους σφαιρικά και αντικειμενικά. Ναι, το τέλος είναι κάπως προβλέψιμο, αλλά διαθέτει σοβαρότητα και όχι προχειρότητα. Βαθμολογία: 3,75/5 ή 7,5/10.

Η ιστορία του δε με ενθουσίασε. Καλό για κάποιον που του αρέσει αυτού του είδους γραφή και ιστορία. Τζογος, γυναικες και αγραφοι νομοι οι πρωταγωνιστές.

Ένα βιβλίο μέσω του οποίου γινόμαστε μάρτυρες ενός διαφορετικού κόσμου και μιας άλλης εποχής. Οι αναδρομές στο σκληρό παρελθόν του πρωταγωνιστή και η κοφτή γλώσσα που χρησιμοποιείται σίγουρα δεν είναι για όλους τους αναγνώστες.