Το Σώμα. Ο Έρωτας

Το Σώμα. Ο Έρωτας. Το Κείμενο. Η Εικόνα.

«Τέχνη κάνουμε όταν η προσωπική μας συγκίνηση μεταμορφωθεί στη συγκίνηση ενός άλλου. Η αισθητική πάλι είναι μορφή ηλεκτρισμού».
Το σώμα, το κάθε ανθρώπινο σώμα, το κορμί καλύτερα, είναι ένας κόσμος που συχνά δε σου φτάνει μια ολόκληρη ζωή να εξερευνήσεις. Ένα ταξίδι, μια περιπέτεια, ένα άλλοθι, μια αφορμή, η κρυμμένη πλευρά του φεγγαριού, η σύγκρουση, εκείνο το καράβι που θα πάρουμε για να φτάσουμε σε όση αθανασία δικαιούμαστε ή αντέχουμε. Το λύτρο που καταθέτουμε για κάθε λεπτό ευτυχίας. Το ιλαρό πένθος μέσα στον κήπο του Παραδείσου. Το κορμί, δηλαδή η ψυχή μας. Κι εκείνη η μοναξιά που γεμίζει με τη μοναξιά του άλλου. Η αγαπημένη επιδερμίδα, το πιο πολύτιμο ρούχο που ντύνει διάφανα την όποιαν αρρώστια του μυαλού. Ο έρωτας για το σώμα, που είναι πυρετός χωρίς νόσο και έκπαγλη τρέλα που ωστόσο λάμπει από υγεία.
Επειδή η επιθυμία, ο ίμερος, η ηδονή, ο οργασμός, η πλήρωση, η κατοχή, το σμίξιμο ή ο αναπόφευκτος αποχωρισμός αλλά και το συνακόλουθο μίσος, που ξεχειλίζει όμως από παράφορη αγάπη, δεν είναι παρά απλές μετωνυμίες της βασικής λέξης «σώμα». Αυτό περιέχει a priori τα πάντα. Το σώμα μας. Αυτό το σώμα που κουβαλάει αγόγγυστα τον θάνατό του και που τον βαφτίζει έρωτα για να του προσφέρει χοές από αίμα, ιδρώτα, δάκρυα και την υγρασία της Αφροδίτης. Το σώμα σκέφτεται, διαλέγεται, αποκλείει, συμφωνεί, φωνάζει, δέεται, δοκιμάζει, επιχειρηματολογεί με εκείνη την άπεφθη γλώσσα που προϋπήρξε οποιασδήποτε άλλης γλώσσας. Γιατί το σώμα πάνω από όλα είναι. Είναι.
Ήθελα από πολύ καιρό να οργανώσω μιαν «ακατάλληλη» έκθεση και να την επενδύσω με ανάλογα κείμενα μακριά από ακαδημαϊκές συμβάσεις και ψευδοπουριτανικούς συμψηφισμούς. Εκτός του εύκολου ρεαλισμού και της τρέχουσας μόδας του γυμνού. Να δείξω μια τέχνη ρεαλιστική, που δε θα φοβάται να ονειρεύεται και που θα τολμά να είναι «σπερματική» με τρόπους ανάλογους του Ανδρέα Εμπειρίκου.
Το ανθρώπινο κορμί, πάντα ένα αίνιγμα, πάντα ένας κόσμος προς εξερεύνηση, πάντα ένας άθλος και το έπαθλο των ανδρείων της ηδονής. Είτε γυμνό, είτε ντυμένο, είτε ανδρικό είτε γυναικείο διατυπώνει σταθερά τον λόγο της επιθυμίας. Λόγο αντίστροφα ανάλογο προς τον λόγο του Θανάτου. Εφόσον ο έρως δημιουργεί την Ιστορία (και τη μικρή και τη μεγάλη) όντας σε συνταρακτική αντίφαση προς την ενόρμηση του θανάτου, κι εφόσον όλος ο πολιτισμός μας στηρίζεται στη μετάθεση ή και την ακύρωση της επιθυμίας. Τελικά αυτό που είμαστε διαμορφώνεται συνεχώς από την αμοιβαία σχέση σωμάτων και επιθυμιών.
Μάνος Στεφανίδης

Για τον Ντίνο Πετράτο
Είμαι, ως γνωστόν, υπερήλιξ. Και φρόνιμο είναι να κρατάω σε απόσταση το θρασύτατο κάλλος, γιατί βλάπτει τη βασανισμένη εγκράτεια από τους υποψήφιους κάθε τόσο πειρασμούς. Αλλά και πώς να είναι ψύχραιμος ο θαυμασμός μου μπροστά σ’ αυτά τα σφριγηλά σώματα που λάμπουν και αχνίζουν καθώς εκτίθενται στον πύρινο ήλιο της καυτής νέοτητάς τους. Τόσο που, καθώς πλησιάζω το βλέμμα μου στη γυμνότητα των σωμάτων, θαρρώ πως βλέπω ζωντανές, ολοστρόγγυλες, συμπαγείς τις σταγόνες του ιδρώτα να κυλούν επάνω στο διάφανο δέρμα της αιτίας τους. Ναι, και όλη αυτή η ζωντάνια πώς έχω την αξίωση να μην ξεμυαλίζει τον έρωτα, και μάλιστα έναν έρωτα μακράς και τόσο ποθητής διάρκειας όσο και η αθανασία. Εκείνη την αθανασία που μόνο ο Θεός της τέχνης έχει την τιμητική αρμοδιότητα να ευλογεί ευλογώντας τη διάκριση, προκαλώντας τη δίκαιη οργή της αντίπαλης πραγματικότητας.
Και πώς να μην την εξοργίζει όταν ο έρωτας, αν και τόσο γηραλέο αίσθημα, παραμένει αδιάλειπτα ποθητό από τη νεότητα. Και πώς να μην υμνήσω αυτήν εδώ την έντεχνη αναπαράσταση του κάλλους, την υπερβατική τελειότητά του, τόσο εντελή ώστε να επιθυμείς να μπορούσε να σε αγαπήσει αυτό το τόσο ζωντανά τσαλακωμένο, σαν αλήθεια, ριγηλό φανελάκι που φοράει το έφηβο σώμα... μούσκεμα από τη βροχερή σάρκα. Αλλά ας αφήσω τις επιζήμιες για το επακριβές παρομοιώσεις κι ας προσπαθήσω να δανειστώ την προστατευτική κάσκα που κρατάει κάτω από τη μασχάλη του ο άλλος έφηβος, αθλητής και νικητής στο αγώνισμα της φυσικότητας. Ο Ντίνος Πετράτος γίνεται το έπαθλο που του απονέμει η τέχνη, επειδή τολμά να μεταμορφώσει την αναπαράσταση σε ένα συναρπαστικά δυναμικό πρωτογενές. Ε, πώς να μην τρελαθεί ο θαυμασμός από την ανεπάρκειά του να φιλοξενήσει τόσην έκσταση. Και πώς να μην εμπιστευτείς τον χρωστήρα του Πετράτου, αφού είναι εξακριβωμένη η στενή επαφή της ευαισθησίας του με το ιδεώδες.
Κική Δημουλά