Η κερένια κούκλα

Πρόκειται για ένα ψυχολογικό μυθιστόρημα και όπως αναφέρει ο ίδιος ο συγγραφέας στον πρόλογο του έργου πρόκειται για μια «ιστορία απλή και λυπητερή, γιατί απλή και λυπητερή είναι η ζωή». Η υπόθεση του έργου διαδραματίζεται σε μια λαϊκή συνοικία της πρωτεύουσας και μας περιγράφει τη σκληρή ζωή εκείνης της εποχής, τις πίκρες και τα πάθη των απλών ανθρώπων. Σταθερά μοτίβα στο έργο είναι η σκληρή μοίρα, η αρρώστια και το ανέφικτο της ανθρώπινης ευτυχίας. Η υπόθεση είναι απλή και βγαλμένη μέσα από τη ζωή: Μια γυναίκα του λαού, η Βιργινία, ερωτεύεται και παντρεύεται έναν άνδρα νεώτερό της, τον Νίκο και μένουν σε μια λαϊκή γειτονιά της Αθήνας. Η γυναίκα αρρωσταίνει και ο σύζυγός της αναγκάζεται να προσλάβει μια νέα κοπέλα, τη Λιόλια, για να τη φροντίζει. Ο Νίκος ερωτεύεται τη Λιόλια και η Βιργινία πεθαίνει, αφού ανακαλύπτει αυτόν τον έρωτα. Ο Νίκος παντρεύεται τη Λιόλια, όμως η τραγική σκιά της πεθαμένης Βιργινίας στοιχειώνει τη νέα οικογένεια. Το παιδί που γεννιέται από αυτό το γάμο είναι ατροφικό, σαν μια κερένια κούκλα και μοιάζει με το πρόσωπο της πεθαμένης. Η σκιά της φθοράς και του θανάτου δεν πρόκειται να αφήσει την νέα οικογένεια να κατακτήσει την ευτυχία.

Ένα μυθιστόρημα σκληρό. Προσεγγίζει ένα ιδιαίτερο κοινό. Έχει ωραία και αρμονική γραφή που σίγουρα θα σε βάλει σε σκέψεις. Αξίζει να το δοκιμάσεις!

«Θα σας πω μιαν ιστορία απλή και λυπητερή –γιατί απλή και λυπητερή είναι η ζωή– [...] Τι γρήγορα που φεύγομε και αφήνομε τον ήλιο και τη θάλασσα, τα λουλούδια και το φεγγάρι!» Έτσι αρχίζει η «Κερένια κούκλα» του Κ. Χρηστομάνου, που εκδόθηκε το 1911, και θεωρείται το πρώτο μοντέρνο κοινωνικό ρομάντζο στην νεοελληνική λογοτεχνία. Από τότε μέχρι σήμερα˙ αυτό το λαμπρό δείγμα της παράδοσης του συμβολισμού, εξακολουθεί να προκαλεί αναλύσεις και να γίνεται αντικείμενο μελέτης. Στην παλιά Αθήνα, στις γειτονιές γύρω από την Ακρόπολη, μέσα στην Άνοιξη. στήνεται το σκηνικό του δράματος, με τον έρωτα να ορμά κατακτητικός, και να απαιτεί τα δικαιώματα πάνω από κοινωνικές συμβάσεις και ήθη. Τρείς νέοι, ο εικοσιπεντάχρονη Βιργινία που είναι ετοιμοθάνατη, ο εικοσιδυάχρονος Νίκος ο όμορφος σύζυγος της, και η δεκαεπτάχρονη ανιψιά Λιόλια βρίσκονται στο επίκεντρο της πλοκής. Ένα κλασικό ιψενικό τρίγωνο, γύρω από το οποίο στήνεται ένα γαϊτανάκι, γειτόνων, φίλων, συγγενών, ενός κοινωνικού περίγυρου που εκφράζει ήθη, τρυφερά συναισθήματα, και μικρόψυχες κακίες. Ο θάνατος δίνει τη λύση της πλοκής για να θριαμβεύσει ο νεανικός έρωτας μέσα στο ξέσπασμα του καρναβαλιού, του χορού, και στην οργιαστική ανθοφορία της άνοιξης. Την ίδια στιγμή στη νεκρική κάμαρα κορυφώνεται η τραγωδία του θανάτου με τις κακόψυχες γειτόνισσες να φαρμακώνουν με πικρόχολες κουβέντες τις τελευταίες στιγμές της Βιργινίας. Η ερμηνευτική μελέτη της Αγγέλας Καστρινάκη συνοδεύει το κείμενο και αποτελεί πολύτιμο οδηγό για ένα έργο που βρίθει συμβολισμών. Αποκαλύπτεται η βαθιά γνώση του Χρηστομάνου στην παγκόσμια λογοτεχνία και οι κρυμμένες πλευρές μιας σπάνιας ευαισθησίας. Ο Κωνσταντίνος Χρηστομάνος, 1867-1911, υπήρξε καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Ίσμπουργκ, συγγραφέας, μεταφραστής, θεατρικός σκηνοθέτης, αναμορφωτής του ελληνικού θεάτρου και ιδρυτής της Νέας Σκηνής. Πολυτάλαντος και δημιουργικός, παρά τα σοβαρά προβλήματα υγείας που τον βασάνιζαν σε όλη του τη ζωή, άφησε σπουδαίο έργο. Στη Βιέννη ήταν δάσκαλος και προσωπικός φίλος της Αυτοκράτειρας Ελισσάβετ, γνωστής στην ιστορία ως : Σύσσι, η θλιμμένη πριγκίπισσα.