Γκιακ

Βραβείο στα «Λογοτεχνικά Βραβεία του Αναγνώστη 2015» στην κατηγορία ΔΙΗΓΗΜΑ-ΝΟΥΒΕΛΑ

Οι ήρωες των διηγημάτων του Γκιακ, στρατιώτες που πολέμησαν στη μικρασιατική εκστρατεία, έρχονται αντιμέτωποι με τους ρόλους που τους επιβάλλουν οι παραδοσιακοί κανόνες και το βίωμα του πολέμου. Συγκρούονται, υποτάσσονται, ζουν εν κρυπτώ ή φεύγουν. Το γκιακ είναι το αίμα, ο συγγενικός δεσμός και ο νόμος του αίματος που σκιάζει τις ζωές τους. Με έναν τραχύ προφορικό λόγο, οι ιστορίες τους αφηγούνται την απώλεια προσανατολισμού, την αδυναμία τους να συμβιβάσουν τους κώδικες της παράδοσης με τα συναισθήματα και τη συνείδησή τους.

O Δημοσθένης Παπαμάρκος, με τα οκτώ διηγήματα και την παραλογή αυτής της υποβλητικής συλλογής, αξιοποιεί τη λογοτεχνική δύναμη της προφορικότητας και της παράδοσης, για να οικοδομήσει μια μοντέρνα σύνθεση. Τα διηγήματα του Γκιακ συγκροτούν προοδευτικά μια ενιαία εικόνα, σαν θραύσματα ενός μυθιστορήματος που φωτίζει λοξά μια καθοριστική στιγμή της ελληνικής ιστορίας.

Γκιάκ είναι το αίμα και οι ιστορίες του βιβλίου είναι γραμμένες με αυτό. Αν και η κατηγορία του διηγήματος δεν είναι ιδιαίτερα δημοφιλής στη χώρα μας, ο Παπαμάρκος κατάφερε με τα εννέα διηγήματα του να ανατρέψει τα δεδομένα. Γραμμένο στην αρβανίτικη διάλεκτο, με αρκετούς ιδιωματισμούς, αλλά με γλώσσα άμεση και πυκνή δεν κουράζει το αναγνώστη, αντιθέτως τον συνεπαίρνει πίσω στην εποχή της Μικρασιατικής Εκστρατείας. Σαν να ακούτε ιστορίες μερικών ηλικιωμένων σε ένα μικρό καφενείο κάποιου μικρού χωριού της Στερεάς Ελλάδας.